Mehmet Hanefi GÜLEL
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Başkanı İbrahim Afyon, Tarım ve Orman Bakanlığınca hazırlanan yumurtaya ilişkin tebliğ taslağına göre yumurtanın raf ömrünü uzatarak israfın önüne geçileceğini söyledi. ‘Son tüketim tarihi’ yerine ‘tavsiye edilen tüketim tarihi’nin belirtilmesine ilişkin düzenlemeyle aylık 80 milyon yumurtanın israf edilmesinin önüne geçileceğini belirten Afyon, “Türkiye’de aylık 2 milyar civarında yumurta üretimi var.
Mevcut tebliğde söz konusu üretimin yüzde 4’ü israf edildiği tahmin ediliyor. Son tüketim tarihinden dolayı insanlar şüpheyle tüketiyor. İnsanların gıdaya olan güveni sarsılıyor. Yumurtada kırık, bakteri, koku ve görüntü olumsuzluğu yok ise tarih ilerledikçe insan sağlığına zarar vermez. Türkiye’nin mevcut tavuk sayısı resmi kapasiteye göre 105 milyon yer alıyor ve günlük yumurta üretim sayısı ise 90 ile 95 milyon arasında bulunuyor” dedi.
Bakanlıkça Türk Gıda Kodeksi Yumurta Tebliği’nde gıda güvenilirliğinin temini, tüketicinin yanıltılmasının önlenerek menfaatlerinin korunması ve haksız rekabetin önlenmesi amacıyla güncellenecek. Hazırlanan değişiklik taslağıyla, yumurtanın raf ömrüne ilişkin, Avrupa Birliği’nin (AB) ilgili tüzüğündeki, “A sınıfı yumurtanın tüketiciye ulaştırılma süresi yumurtlama tarihinden itibaren 28 gün olur” ibaresi doğrultusunda düzenlemeye gidildi.
AB tüzüğündeki “A sınıfı yumurtalar, yumurtlamadan sonraki 10 gün içinde sınıflandırılmalı, işaretlenmeli ve paketlenmeli, yumurtlamadan sonraki 10 gün içinde işaretlenmeyen A sınıfı yumurtalar B sınıfı (gıda sanayinde kullanılan) yumurta olarak değerlendirilir.” yönündeki değişiklik de tebliğ taslağına eklendi. Yumurtanın israf edilmeden tüketmesi amacıyla raf ömrü için kullanılan “son tüketim tarihi” ibaresi yerine de AB’deki gibi “tavsiye edilen tüketim tarihi” ifadesi kullanılacak.
Uygun koşullarda muhafaza ömürü uzatıyor
Afyon, konuya ilişkin değerlendirmesinde, yumurtanın uygun koşullarda muhafaza edilmesi halinde kullanım ömrünün uzun olacağına işaret ederek, “Marketlerde raflarda 15 veya 20’nci gününde aldığımız ve evimizde buzdolabında 35- 40 gün beklettiğimiz yumurtaları, ‘ziyan oldu, kullanılmaz’ diyerek çöpe atıyoruz. Bu, milli bir israftır. Bu israfı önlemek adına 35-40 günlük yumurtalar da uygun koşullarda muhafaza edilirse tüketilebilir” diye konuştu.
“Rafta kalma süresi olan 28 gün değişmiyor”
Yumurtaların tüketiciye ulaştırılma süresinin yumurtlama tarihinden itibaren 28 gün olmasını tavsiye ettiklerini aktaran İbrahim Afyon, tebliğdeki düzenlemenin bu anlamda doğru bir karar olduğunu bildirdi. Afyon, vatandaşların da bu konuda bilinçlendirilmesi gerektiğine dikkati çekerek, “Kabuk bütünlüğü bozulmamış, bakteri üremesine sebep olmamış, çok aşırı sıcağa maruz kalmamış ve tozlu ortamda bulunmamış yumurtaların ömrü çok daha uzundur.
Temin edildikten sonra 90 günde yumurta tüketen ülkeler de var. Ama biz AB kriterlerine uygun olarak 28 günü baz almışız” ifadesini kullandı. Marketlerde bu konuda denetimler yapıldığına da işaret eden Afyon, marketlerde bulunan yumurtalarda 28 günün ardından raftan toplanma kriterinin bulunduğunu söyledi. Afyon, marketlerdeki bu denetimlerin eskisi gibi devam edeceğine dikkati çekerek, “Taslakta’ 28 günde nihai tüketiciye ulaştırılır’ ibaresi var, yani 28 günün ardından tüketiciye ulaşmıyorsa raflardan toplanacak. Rafta kalma süresi olan 28 gün değişmiyor” diye konuştu.
